Vehbi Koç Vakfı Ansiklopedisi size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanmakta. Onaylamanız durumunda çerez kullanımını kabul etmiş olacaksınız. Çerez kullanımı ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın.

Nesin, (Hüseyin) Ali

Nesin, (Hüseyin) Ali (d. 18 Kasım 1957, İstanbul), kurmuş olduğu Nesin Matematik Köyü’yle birlikte 2015 yılında, eğitim alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan matematikçi.

Ali Nesin ortaokulu İstanbul Saint-Joseph Fransız Lisesi’nde (1973), lise eğitimini ise İsviçre’nin Lozan kentindeki Collège Champittet’de tamamladı (1977). Paris VII (Diderot) Üniversitesi’nde matematik öğrenimi gördü (1977-81). Yale Üniversitesi’nden matematik dalında doktora derecesini aldıktan (1985) sonra, California Üniversitesi Berkeley Kampüsü’nde öğretim üyesi olarak çalıştı (1985-86). Türkiye’ye kısa dönem askerlik görevi için geldiği 1986 yılında, erlerin aynı şırıngadan aşı olmasına itiraz ettiği için “orduyu isyana teşvik” iddiasıyla tutuklanarak yargılandı. Yargılanma sonunda beraat etti. 1987 yılında profesör olduktan sonra Notre Dame Üniversitesi (1987-88) ve California Üniversitesi Irvine Kampüsü’nde (1990-96) öğretim üyeliği yaptı. 1993-94 öğretim yılında konuk öğretim üyesi olarak Bilkent Üniversitesi’nde bulundu. Babası Aziz Nesin’in 1995 yılında ölmesinin ardından Türkiye’ye dönen (1996) Prof. Ali Nesin, Nesin Vakfı’nın yönetimini üstlenmenin yanı sıra halen başkanlık görevini yürüttüğü Bilgi Üniversitesi Matematik Bölümü’nü kurdu. 2001-02 öğretim yılında Lyon Üniversitesi’nde konuk öğretim üyesi olarak çalışan Prof. Nesin, 2013 yılından beri Bilim Akademisi asli üyesidir.

Üniversite öğrencilerinin aldığı genel matematik eğitimini yetersiz bulan Prof. Nesin, 10 yıl boyunca Türkiye'nin dört bir yanında yaz okulları düzenledi. 2007 yılında İzmir’in Selçuk ilçesine bağlı Şirince köyünde Sevan Nişanyan’ın desteğiyle Matematik Köyü projesini hayata geçirdi. Kâr amacı gütmeyen bir kurum olan ve dünya çapında örnek gösterilen Matematik Köyü’nde her yıl binden fazla öğrenci, Türkiye ve dünyanın dört bir yanından çalışmalarıyla ün kazanmış gönüllü akademisyenlerin desteğinden yararlanmaktadır.

“Türkiye'de matematik eğitiminin kalıplarını kıran ve yaratıcı eğitim alanında istisnai bir başarı yakalayan” Prof. Nesin, kurmuş olduğu Matematik Köyü’yle birlikte 2015 yılında Vehbi Koç Ödülü’ne layık görüldü. Ödül törenindeki konuşmasında matematik, felsefe ve sanatın topluma para getirmediğini, ancak bir yaşam biçimi olduğunu belirtti ve "Bunlar sana bir şey öğretmez, sana düşünmesini öğretir; her şeyi düşünmesini öğretir. Hiçbir şeye yaramaz, her şeye yarar. Öğrencilerime bir problem veriyorum, iki saat boyunca düşünüyorlar. Bu problem hiçbir şeye yaramayacak ki... Ama inat etmeniz, düşünmeniz, problemi doğru kurgulamanız, sorunu anlamanız, problemi çözmeseniz de problemin zorluğunu anlamanız gerekir. Bütün bunlar hayatta; insani ilişkilerinizde, toplumla ilişkilerinizde, kendinizle ilişkilerinizde kısaca her konuda işinize yarayacak" dedi. Ayrıca, alacağı para ödülünün gene Şirince’de faaliyete geçecek olan Felsefe Köyü’nün yapımında kullanılacağını açıkladı.

Ali Nesin'in çeşitli bilimsel dergilerde yayımlanmış makaleleri yanında Matematik ve Doğa  (2007), Matematik ve Sonsuz (2007), Matematik ve Oyun (2007), Matematik ve Korku (2008), Matematik ve Develerle Eşekler (2008), Matematik ve Gerçek (2009), Matematik Canavarı (2010) ve Matematik ve Sanat (2012) başlıklı popüler matematik kitapları ile Önermeler Mantığı (2009), Sayma (2009) ve Sezgisel Kümeler Kuramı (2009), Analiz I (2011), Analiz IV (2011), Analiz II (2015) ve Temel Grup Teorisi (2015), Fen Liseleri İçin Matematik 1: Kümeler Kuramı (2017) ve Fen Liseleri İçin Matematik 2: Doğal Sayılar Yapısı (2017)  başlıklı akademik/bilimsel kitapları bulunmaktadır. Babası Aziz Nesin’le yazışmaları ilk olarak 1994 yılında Aziz Nesin-Ali Nesin Mektuplaşmaları başlığıyla (4 cilt), 2002 yılında ise Canım Oğlum Canım Babacığım başlığıyla (2 cilt) yayımlanmıştır. Prof. Nesin 2003-13 yılları arasında, Türk Matematik Derneği’nin yayımladığı Matematik Dünyası dergisinin sorumlu yazı işleri müdürlüğünü de üstlenmiştir. Aslıhan Lodi’nin nehir söyleşisi Matematik Köyünün Delisi Ali Nesin kitabı 2016 yılında yayımlanmıştır.

Yayımlanmış makaleleri, kitapları ve araştırmalarıyla matematik dünyasına önemli katkılarda bulunan Ali Nesin, son 20 yıldır sürdürdüğü çalışmalarıyla birçok gencin matematiğe yaklaşımını değiştirmiş, matematiği erişilir kılmakla kalmamış, sevilen bir alan olmasını da sağlamıştır. Prof. Nesin 2018 yılında, “Türkiye’de matematik konusunda farkındalık yaratmaya üstün katkıları ve özellikle matematik eğitimi ve araştırma için olağanüstü bir yer olan Matematik Köyü’nü kurmaya yönelik yorulmak bilmeyen çabaları” nedeniyle Uluslararası Matematik Birliği tarafından Leelavati Ödülü’ne layık görülmüştür.

Abadan Unat, Nermin

2012 yılında eğitim alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan siyaset bilimci.

İNCELE