Sancar, Aziz (d. 8 Eylül 1946, Savur, Mardin), 2007 yılında, sağlık alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan hekim ve bilim insanı. DNA onarımı konusundaki çalışmaları nedeniyle 2015 yılında Nobel Kimya Ödülü’nü Tomas Lindahl ve Paul Modrich’le paylaşmıştır.
Kendi deyişiyle, “okuma yazma bilmeyen, fakat eğitime büyük önem veren ve eğitim aldıkları takdirde tüm çocuklarının en iyisini yapacaklarına inanan” bir anne babanın çocuğu olan Sancar, 1969 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdi. Biyokimya konusundaki araştırmaları için 1971 yılında ABD’ye gitti.
Moleküler biyoloji alanındaki doktora çalışmasını 1977’de Texas Üniversitesi’nde (Dallas) tamamladı. 1982’de North Carolina Üniversitesi’nde çalışmaya başlayan Prof. Sancar, günümüzde North Carolina Üniversitesi Tıp Okulu’nda Sarah Graham Kenan Biyokimya ve Biyofizik Profesörü olarak görev yapmaktadır.
Üç yüzü aşkın bilimsel makalesi bulunan Sancar, özellikle DNA onarımı ve biyolojik saatin düzenlenmesi konularındaki çalışmalarıyla dünya çapında ün kazandı. “DNA onarımının moleküler mekanizmalarının aydınlatılması” çalışmasıyla, her türlü DNA yarasını tamir etmekte kullanılan “nükleotid çıkarımlı tamir” (NER) sistemini tanımladı. Sancar, vücudun biyolojik saatiyle ilgili çalışmalarında, memeli hayvanların kriptokrom adını verdiği bir proteini kullanarak gündelik saati ayarladıklarını gösterdi.
2007 yılında, “üstün bilimsel nitelikleri ve insan sağlığına yapmış olduğu üst düzey katkıları nedeniyle” Vehbi Koç Ödülü’ne layık bulunan Prof. Sancar ayrıca, aralarında ABD Ulusal Bilim Vakfı Genç Araştırmacı Başkanlık Ödülü ve Amerikan Fotobiyoloji Derneği Araştırma Ödülü ile TÜBİTAK Bilim Ödülü’nün de bulunduğu birçok başka ödülün sahibidir.
Prof. Sancar, Amerikan Sanat ve Bilimler Akademisi (2004), Amerikan Mikrobiyoloji Akademisi (2005), ABD Ulusal Bilimler Akademisi (2005) ve Türkiye Bilimler Akademisi’ne (TÜBA) (2006) asli üye seçilmiştir. 2017 yılında Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı tarafından Aziz Sancar Bilim, Hizmet ve Teşvik Ödülleri oluşturulmuştur.