Uğurbil, Kamil (d. 11 Temmuz 1949, Tire), 2016 yılında, sağlık alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan bilim insanı. Geliştirdiği işlevsel manyetik rezonans görüntüleme (MRI) tekniğini kullanarak yürüttüğü beyin üzerine çalışmalarıyla tanınmıştır.
İlkokulu Tire’de, ortaokulu İzmir Maarif Koleji’nde (bugün Bornova Anadolu Lisesi) okuyan Uğurbil, Robert Kolej’deki lise öğreniminden sonra eğitimine ABD’de devam etti. New York kentindeki Columbia Üniversitesi’nden fizik alanında lisans derecesi (1971), gene aynı üniversiteden kimyasal fizik alanında yüksek lisans (1974) ve doktora (1977) dereceleri aldı. 1977-79 arasında AT&T Bell Laboratuvarları’nda çalıştıktan sonra 1979-82 arasında Columbia Üniversitesi Biyokimya Bölümü’nde öğretim üyeliği yaptı. 1982 yılında doçent olarak Minnesota Üniversitesi Biyokimya Bölümü’nde çalışmaya başladı. 1985 yılından beri Minnesota Üniversitesi Radyoloji, Nöroloji ve Tıp bölümlerinde profesör olarak görev yapmaktadır. 1991’den bu yana aynı üniversitede disiplinlerarası Manyetik Rezonans Araştırma Merkezi’nin kurucu direktörü olan Prof. Uğurbil, 2003-06 arasında Almanya’daki Max Planck Biyolojik Sibernetik ve Manyetik Rezonans Merkezi’nin direktörlüğünü de yürütmüştür. Halen, Ankara’da Bilkent Üniversitesi Ulusal Manyetik Rezonans Araştırma Merkezi’ne de danışmanlık yapmaktadır.
“Manyetik rezonans kullanarak beynin nasıl çalıştığına yönelik çığır açan yeni teknolojiler geliştirmesi” nedeniyle 2016 yılında Vehbi Koç Ödülü’ne layık görülen Prof. Uğurbil ana ilgi alanını, “yüksek manyetik alanda çalışan MRI teknolojisini uygulayarak nörolojik aktiviteleri, özellikle de beyin faaliyetlerini görüntüleme yöntemleri geliştirmek” olarak tanımlamaktadır. “Bu yöntemsel ve araçsal gelişmeleri insan ve hayvan beyniyle ilgili nörolojik uygulamalarla birleştirerek beynin işleyişi konusundaki anlayışımızı geliştirmeyi” amaçlamaktadır. Bu amaçla kullanılan aletlerin ve görüntüleme yöntemlerinin geliştirilmesi onun çabalarının önemli bir parçasını oluşturur. Prof. Uğurbil’in araştırmaları sonucunda geliştirilen yüksek çözünürlüklü MRI teknolojisi Alzheimer, depresyon gibi birçok hastalığın nedenlerinin anlaşılmasına ve çözümlerin üretilmesine olanak sağlamaktadır. Bu teknoloji son dönemde, onun ana araştırmacısı olduğu Human Connectome projesi kapsamında insan beynindeki bağlantıları haritalama çalışmalarında kullanılmaktadır. Prof. Uğurbil’in, araştırmalarıyla ilgili 300’ü aşkın makalesi 30.000’den fazla atıf almıştır.
Uluslararası Tıpta Manyetik Rezonans Derneği Altın Madalyası (1996) ve Richard Ernst Madalyası (İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü-ETH, Zürih) gibi ödülleri de bulunan Uğurbil, Amerikan Sanat ve Bilimler Akademisi (2005), ABD Ulusal Tıp Akademisi (2007) ve ABD Ulusal Mucitler Akademisi’ne (2014) asli üye seçilmiştir. Ayrıca, ABD’de Obama yönetiminin öncelikli projelerinden BRAIN (Buluşçu Nöroteknolojleri Geliştirmeye Dayalı Beyin Araştırmaları) Beyin Girişimi Çalışma Grubu’nun 15 üyesinden biri olmuştur.