Vehbi Koç Vakfı Ansiklopedisi size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanmakta. Onaylamanız durumunda çerez kullanımını kabul etmiş olacaksınız. Çerez kullanımı ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın.

DenizTemiz Derneği/TURMEPA

DenizTemiz Derneği/TURMEPA (TURKISH MARINE ENVIRONMENT PROTECTION ASSOCIATION’ın kısaltması), deniz ve kıyıların korunmasını öncelik haline getirmek ve gelecek nesillere daha temiz denizlerle çevrili bir Türkiye bırakmak amacıyla faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşu (STK). 1994 yılında Rahmi M. Koç başkanlığında, Deniz Ticaret Odası ve denizsever gönüllüler tarafından kurulmuştur. 2000 yılında Bakanlar Kurulu’nca alınan bir kararla kamu yararına çalışan dernek statüsü elde etmiştir.

1995 yılında yayınladığı “Denizleri Koruma Deklarasyonu”yla BM Çevre Programı, Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), Uluslararası Deniz Ticaret Odası (ICS), Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) ve Roma Kulübü gibi uluslararası kuruluşların desteğini alan TURMEPA, 2011 yılında uluslararası platformda Çevre Yönetim Sistemi belgesi olarak bilinen ISO 14001 belgesini almaya da hak kazanmıştır. Türkiye’nin başlıca deniz odaklı STK’sı olan derneğin 350’si kurumsal olmak üzere 1000'e yakın üyesi bulunmakta, Hopa’dan İskenderun’a kadar uzanan ve adaları da kapsayan 8.333 kilometrelik kıyı şeridinde şube, bölge koordinatörlükleri ve gönüllüleriyle denizleri yaşatma çabalarını sürdürmektedir.

Derneğin koruma, farkındalık ve eğitim alanında yürüttüğü projeler kapsamında, gençlere çevre bilinci kazandıran Deniz Elçileri Topluluğu (DET) denen öğrenci topluluklarının oluşması da sağlanmaktadır. Vehbi Koç Vakfı TURMEPA’nın 2017 yılında 10 ildeki 13 üniversitede gerçekleştirdiği DET programlarını desteklemiştir.

2006 yılında kurulan ve bütün MEPA’ları şemsiyesi altında toplayan INTERMEPA’nın dönem başkanlığını 2010-12 arasında TURMEPA üstlenmiştir. Dernek ayrıca Akdeniz’de çevre ve sürdürülebilir kalkınma alanında faaliyet gösteren STK’ları bir araya getiren Akdeniz Çevre, Kültür ve Sürdürülebilir Gelişme Bilgi Ofisi’nin (MIO-ECSDE) üyesidir. Eğitim amaçlı yayınlar da yapan derneğin çıkardığı DenizTemiz dergisi yılda dört kez yayımlanmakta ve 5.000 kişiye ulaştırılmaktadır.

Derneğin kurucusu ve onursal başkanı Rahmi M. Koç’un mesajı
Kıymetli Deniz Dostları,
Tarih ve gelişmeler göstermiştir ki, sanayileşme çabasında olan ülkeler, çevreye saygıyı ikinci plana atmışlar, önceliklerini fabrikalar kurmaya, imalatlarını artırmaya ve de süratle hayat standartlarını geliştirmeye vermişlerdir. Nitekim Türkiye’miz de aynı yoldan gitmiştir. Denizlerimiz kirlenmiş, balık türleri hızla yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmış, deniz bitkileri kaybolmuş, velhasıl deniz ve çevre bize küsmüştür.
Gelişmiş ülkelerin, çevrelerine ne kadar dikkat ettiklerini, sahip çıktıklarını, tabiatı temiz tutmayı ön plana aldıklarını 21 sene evvel görünce alarm zilleri kulaklarımızda çalmaya başladı. Bir avuç eş, dost ve deniz tutkunları ile TURMEPA’yı kurduk. Maksadımız yediden yetmişe halkımızı bu konuda bilinçlendirmek, uyarmak ve kamuoyunda bir kıvılcım çakmaktı. 

Kendimize 30 senelik bir hedef koymuştuk. Bugün üçte ikisi geçilmiş durumda. Buna rağmen, hâlâ akıntıya karşı kürek çekiyoruz ama aynı zamanda da kuvvetleniyoruz. İstediğimiz ve hedeflediğimiz noktaya ulaşabildik mi? Şu an itibariyle henüz ulaşmış değiliz ama halkımız, Hükümetimiz, Silahlı Kuvvetlerimiz, Belediyelerimiz ve ekmeğini denizden çıkaranlar gitgide çevreye daha saygılı hale geliyor.

Böyle bir davayı tek başına götürmemiz mümkün değil, bunun idraki içindeyiz ama her geçen gün destekçilerimiz de artıyor. Bundan memnunuz ve imkânlarımız dahilinde çalışmalarımızı daha da genişletiyoruz. Sizler de yüzünüzü denize dönerseniz ve bize yardımcı olursanız, sizin de bu çorbada bir tuzunuz olur. Yalnız kendiniz için değil, başkalarını da teşvik etmenizi ve bize katılmalarını tavsiye etmenizi rica ederiz.

Ancak bu şekilde gelecek nesillere temiz, övünülecek, yaşanacak bir dünya bırakabiliriz.
Kaynak: http://turmepa.org.tr/page/kurucu-ve-onursal-baskan_17
Abadan Unat, Nermin

2012 yılında eğitim alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan siyaset bilimci.

İNCELE