Vehbi Koç Vakfı Ansiklopedisi size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanmakta. Onaylamanız durumunda çerez kullanımını kabul etmiş olacaksınız. Çerez kullanımı ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın.

ANAMED

ANAMED, tam adı KOÇ ÜNİVERSİTESİ ANADOLU MEDENİYETLERİ ARAŞTIRMA MERKEZİ, Türkiye’deki medeniyetlerin tarihi, sanatı, mimarisi ve arkeolojisi hakkındaki bilimsel araştırmaları desteklemek ve kültür mirası yönetimi ile müzecilik çalışmalarını geliştirip yaygınlaştırmak amacıyla 2005 yılında kurulmuş uluslararası kültür kurumu. Çalışmalarını, İstanbul’da İstiklal Caddesi üzerinde, yenilenmiş bir tarihi yapı olan Merkez Han’da yürütmektedir. Buradaki üç blokta biri ANAMED’in kendine, diğer ikisi Hollanda Araştırmaları Enstitüsü (NIT) ile Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü’ne (TEBE) ait olmak üzere üç ayrı kütüphane; Türkiye Sualtı Arkeolojisi Vakfı (TİNA) ile Amerikan Araştırma Enstitüsü Türkiye’nin (ARIT) ofisleri; burslu araştırmacılar için misafir odaları, halka açık konferanslar için bir oditoryum, seminer odaları ve bir galeri bulunmaktadır. Anadolu’nun kültür mirası üzerine uzmanlaşmış araştırmacılara burs sağlamak; kütüphane hizmetleri sunmak, Anadolu medeniyetleriyle ilgili sempozyum, konferans, çalıştay gibi toplantılar ile sergiler düzenlemek ve bilimsel yayınlar yapmak ANAMED’in başlıca faaliyetleridir.

ANAMED, Türkiye’den ve diğer ülkelerden yılda ortalama 30 araştırmacıya akademik çalışmalarını desteklemek amacıyla, bazıları kalacak yer ve yol giderleri ile aylık maaşı içeren doktora ve doktora sonrası bursları sağlar. Yıllık sempozyumların yanı sıra Vehbi Koç Vakfı’nın desteğiyle 2007’den bu yana her üç yılda bir gerçekleştirilen Uluslararası Sevgi Gönül Bizans Araştırmaları Sempozyumu 2013 ve 2016 yıllarında ANAMED tarafından düzenlenmiştir. Merkez ayrıca, sempozyum ve sergi çalışmalarını kalıcı hale getirmek ve daha yaygın biçimde kamuoyuyla paylaşabilmek için yayınlar hazırlamaktadır.

Anamed Konuşma

Erdal Yıldırım’dan* ANAMED’in kuruluş öyküsü
 
2000’li yılların başında Beyoğlu, Taksim Meydanı’ndan Galatasaray Lisesi’ne kadar her daim bir “pazar yeri,” oradan Tünel’e kadar ise haftanın yedi günü “Pazar günü” gibiydi. Bu nedenden olacak, ANAMED’in kuruluş fikri ortaya atıldığında hiçbirimizin aklına Merkez Han gelmedi. Sanki daha uygunmuş gibi Cihangir’de, sonradan bir dizide kullanılan eski bir köşk ve Galata’da (sanırım eskiden Kamondo Ailesi’ne ait olan) bir bina gibi yerlere baktık. Elimizin altındaki mücevherin farkında değildik.

Merkez Han önerisi ilk kimin aklına geldi, hatırlamıyorum. Ancak hemen sahiplenildi. Kiracıları çıkarmak için biraz uğraştık. Biz kararımızı verinceye kadar Asmalımescit hareketlenmiş ve Cadde-i Kebir’in bütün kesimleri hızla popüler olmaya başlamıştı. Nazım Hikmet Kültür Merkezi’ni teşvik vererek, Şekerbank Şubesi’ni ise –genel müdürü üniversiteden arkadaşımdı– ikili ilişkiler sayesinde tahliye edebildik.

Fahrettin Ayanlar+ çoktan proje üzerinde çalışmaya başlamıştı. En üst katta mezunlar lokali fikri de o dönem kesinleşti. Görev icabı Koç Özel Lisesi Mezunlar Derneği’nin başkanlığını yapıyordum, lise ve üniversite mezun dernekleri tarafından paylaşılacak böyle bir mekânın öneminin çok iyi farkındaydım.

Fahrettin Abi, her zaman olduğu gibi müthiş bir proje hazırladı. Koç Holding’te yapılan bir Koç Üniversitesi Mütevelli Heyeti toplantısında projesini sundu. “Konferans salonu yapılmasın, otopark kalsın” görüşünü başarıyla bertaraf ettik. İyi ki etmişiz.

Tahmin edileceği gibi inşaat sancılı bir süreçti. Depreme dayanıklı bir bina yapmak, fonksiyonları olabildiğince geniş tutmak, bir yandan da estetik kaygıları hep göz önünde bulundurmak kolay olmadı. Fahrettin Abi ve ekibi sayesinde hepimizin gurur duyacağı bir sonuç elde ettik.

Kurucumuz Vehbi Koç’un, şirketini İstanbul’a taşımaya karar verdiğinde aldığı ilk bina olan ve Koç Ailesi, Koç Holding ve Vehbi Koç Vakfı için çok ayrı bir önem taşıyan Merkez Han artık haftanın her günü ve bünyesinde yer alan akademik konaklama imkânı sayesinde günün her saati yaşayan bir kültür ve araştırma merkezi.
Ne mutlu bize!
*Vehbi Koç Vakfı genel müdürü
+Fahrettin Ayanlar, ANAMED projesiyle Mimarlar Odası XI. Ulusal Mimarlık Ödülleri kapsamında 2008 yılında Yapı Dalı Başarı Ödülü almıştır.
 
ANAMED, Özel Sayı, Haziran 2015, s. 4

Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi’ne bağlı bir birim olan ANAMED Kütüphanesi kitap ve dergiler dışında CD-ROM, DVD, kaset, harita, ayrı basım gibi farklı materyal tipindeki içeriğe de sahiptir. Kütüphanede aynı zamanda çevrimiçi veritabanlarına, e-kitap ve e-dergi gibi elektronik kaynaklara erişilebilmektedir. ANAMED Kütüphanesi, Suna Kıraç Kütüphanesi’yle işbirliği içinde Türkiye’nin kültür mirasının korunması, saklanması, kayıt altına alınması ve bu değerli koleksiyonların gelecek nesillere aktarılabilmesi için sayısallaştırma projeleri de yürütmektedir. Uluslararası üne sahip fotoğrafçı, etnograf ve kilim araştırmalarının duayeni Josephine Powell’ın Anadolu şehirleri, yaşam ve kültürleri ile göçebe yaşamı inceleyen binlerce kitap, gezi notları, dia, negatif ve fotoğraftan oluşan koleksiyonu ANAMED Kütüphanesi bünyesinde bulunan özel koleksiyonlar arasındadır (bkz. Josephine Powell Koleksiyonu).

Dr. Alessandra Ricci’den ANAMED
[ANAMED] Anadolu’daki Klasik dönem, Bizans ve Osmanlı dönemlerine odaklanan ilk Türk araştırma merkezidir… Türkiye’nin araştırma tarihinde bu merkez önemli bir ilktir; bugüne kadar bu alanda Alman Arkeoloji Enstitüsü, Fransız Enstitüsü gibi yabancı araştırma enstitüleri vardı sadece… Bizim gibi araştırma enstitüleri para kazandırmaz ama paradan daha önemli bir şey üretirler; kültür mesajları üretir ve ulusun kültürel açıdan gelişmesini ve büyümesini destekler. Bu hem Türkiye için önemli hem de Türkiye’nin yurt dışındaki itibarı için. Bizim gibi merkezleri sadece hayırseverlik açısından değerlendirmek doğru değil. Türkiye’nin kültürel hayatına katkı sağladığımıza inanıyorum…

  Merkezimiz uluslararası araştırma topluluğu ile Türkiye’deki akademisyenler ve bu konularla ilgili olan herkes arasında bir köprü vazifesi de görüyor. Aynı zamanda geçmiş ve şimdiki zaman arasında bir köprü oluşturuyoruz; bu ülkenin geçmişi ile bugünü ve ilerde gitmek istediği istikametlerin arasında bağlantıların kurulmasına yardımcı oluyoruz.

  Bu araştırma merkezi bizim için bir rüyanın gerçekleşmesidir. Çok önemli bir kültür mesajıdır. Artık Türkiye kendi araştırmacılarını yurt dışına göndermekle kalmıyor; yabancı araştırmacıları da buraya davet edebiliyor, onların çalışmalarına ev sahipliği yapabiliyor. Merkezimiz bu ülke için çok önemli bir ilktir ve umarım başka üniversiteler de bu örnekten ilham alırlar.

*ANAMED direktör yardımcısı (2008)
Suna Dokur (ed.), Kırk Yıl Kitabı, Vehbi Koç Vakfı Yayınları, İstanbul, 2009, s. 214
ANAMED SERGİLERİ
Josephine’in Gördüğü (11 Haziran-21 Ekim 2012)
Küratör: Kimberly Hart
Tarihi Hayallemek: Sagalassos (9 Mart-10 Haziran 2013)
Küratörler: Bruno Vandermeulen, Danny Veys
Saklı Limandan Hikayeler: Yenikapı’nın Batıkları (25 Haziran 2013-25 Ocak 2014)
Bir Başkentin Suyollları (9 Kasım 2012-18 Şubat 2013)
Küratörler: James Crow, Derya Maktav
Artamonoff: Bizans İstanbul’u İmgeleri, 1930-1947 (26 Haziran-10 Kasım 2013)
Küratör: Günder Varinlioğlu
Robertson, Osmanlı Başkentinde Fotoğrafçı ve Hakkak (27 Kasım 2013-20 Şubat 2014)
Küratör: Bahattin Öztuncay
Asi’deki Antakya, Mozaikler Şehrinde İlk Araştırmalar (28 Şubat-20 Nisan 2014)
Küratör: Murat Akar
Nazlı’nın Defteri, Osman Hamdi Bey’in Çevresi (30 Nisan-10 Temmuz 2014)
Küratör: Edhem Eldem
Masum Bir Kent (18 Temmuz-3 Eylül 2014)
Küratör: Ian Alden Russell
Unutulmuş Krallık (13 Eylül-7 Aralık 2014)
Küratörler: Murat Akar, Hélène Maloigne
I. Dünya Savaşı’nda İttifak Cephesinde Savaş ve Propaganda (24 Aralık 2014-2 Nisan 2015)
Küratör: Bahattin Öztuncay
Camera Ottomana: Osmanlı İmparatorluğu’nda Fotoğraf ve Modernite, 1840-1914 (21 Nisan-19 Ağustos 2015)
Küratörler: Zeynep Çelik, Edhem Eldem, Bahattin Öztuncay
Anadolu’da John Garstang’ın Ayak İzleri (17 Eylül-20 Aralık 2015)
Küratör: Alan M. Greaves
Günlük Sesler: Sesi Gündelik Hayat Üzerinden Keşfetmek (9 Ocak-20 Mart 2016)
Kurgu ve tasarım: PATTU
Koku ve Şehir (14 Nisan-8 Haziran 2016)
Küratör: Lauren Nicole Davis
Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon (24 Haziran-30 Eylül 2016)
Küratör: Antony Easmond
Çeperde (19 Ekim 2016-2 Ocak 2017)
Küratör: Figen Kıvılcım Çorakbaş
Yusuf Franko'nun İnsanları: Bir Osmanlı Bürokratının Karikatürleri (26 Ocak-1 Haziran 2017)
Küratör: Bahattin Öztuncay
Bir Kazı Hikâyesi: Çatalhöyük (21 Haziran-18 Şubat 2018)
Küratör: Duygu Tarkan
Tarihin Merkezine Seyahat: Fotoğraf ve Osmanlı Köklerinin Yeniden Keşfi (1886) (10 Mayıs-30 Eylül 2018)
Küratörler: Bahattin Öztuncay, Ahmet Ersoy, Deniz Türker
Yitik İmparatorluğu Resmetmek: İtalyan Merceğinden Anadolu'daki Bizans Sanatı, 1960-2000 (1 Haziran-31 Aralık 2018)
Küratörler: Livia Bevilacqua, Giovanni Gasbarri
 
*Bütün sergilerin katalogları yayımlanmıştır.

ANAMED’de, Bizans ve Bizans Sonrası Kapadokya, Asırlar Boyu İstanbul, Anadolu’nun Kadim Dilleri ve Osmanlıca konulu yaz programları da düzenlenmektedir.

ANAMED yıllık sempozyumları
Cumhuriyet Döneminde Geçmişe Bakış Açıları, Aralık 2006  
Anadolu Medeniyetlerinde Hamam Kültürü: Mimarlık, Tarih ve İmgelem, Aralık 2007
Arkeoloji, Mimarlık ve Müzelerde Konservasyon Mücadeleleri: Türkiye ve Ötesi, Kasım 2008
Kentler ve Kaleleri, Aralık 2009
İstanbul ve Su, Aralık 2010
Asmadan Şaraba: Çağlar Boyunca Anadolu Kültürlerinde Şarap Üretimi ve Tüketimi, Aralık, 2011
Efes: Geç Antikite’den Ortaçağ Sonlarına Kadar, Kasım-Aralık 2012
Konut Palimpsesti: Roma, Geç Antik, Bizans ve Erken İslam Dönemlerinde Yaşam Kalıplarını Yeniden Değerlendirmek, Kasım-Aralık 2013
Kavşaklar: Prehistorik Çağdan Bizans Dönemine Konya Ovası, Aralık 2014
Devşirme Malzemenin (Spolia) Yeniden Doğuşu: Antikçağ’dan Osmanlı’ya Anadolu’daMekânların, Materyallerin ve Objelerin İkinci Yaşamı, Aralık 2015
Kutsal Ağlar+Kutsal Mekânlar, Aralık 2016
Mekânsal Ağlar, 29-30 Kasım 2017
ANAMED yayınları
Çelik, Zeynep ve Eldem, Edhem (ed.), Camera Ottomana: Osmanlı İmparatorluğu'nda Fotoğraf ve Modernite, 1840-1914, 2015
Eastmond, Anthony (ed.), Bizans’ın Öteki İmparatorluğu: Trabzon, 2016
Greaves, Alan M. (ed.), Anadolu’da John Garstang’ın Ayak İzleri/John Garstang’s Footsteps Across Anatolia, 2015
Hart, Kimberly (ed.), Josephine’in Gördüğü, 2012
Kızıltan, Zeynep ve Çelik, Gülbahar Baran (ed.), Saklı Limandan Hikayeler: Yenikapı'nın Batıkları, 2013
Maloigne, Hélène ve Akar, Murat (ed.), Unutulmuş Krallık/The Forgotten Kingdom, 2014
Ödekan, Ayla vö (ed.), The Byzantine Court: Source of Power and Culture, 2013
Redford, Scott (ed.), Antioch on The Orontes/Asi'deki Antakya, 2014
Varinlioğlu, Günder (der.), Artamonoff: Bizans İstanbul’u İmgeleri, 1930-1947, 2013
Abadan Unat, Nermin

2012 yılında eğitim alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan siyaset bilimci.

İNCELE