Vehbi Koç Vakfı Ansiklopedisi size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanmakta. Onaylamanız durumunda çerez kullanımını kabul etmiş olacaksınız. Çerez kullanımı ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın.

Koç Holding AŞ Nakkaştepe Tesisleri

Koç Holding AŞ Nakkaştepe Tesisleri, Koç Holding’in ve Vehbi Koç Vakfı’nın (VKV) yönetim merkezlerinin bulunduğu yapı topluluğu. İstanbul’un Üsküdar ilçesinde, Kuzguncuk semtinin sırtlarındaki İcadiye mahallesinin Nakkaştepe mevkiinde yer alır.

Tesislerin bugünkü yerinde Sultan Abdülaziz’in (hd 1861-76) 1901 yılında dönemin İstanbul valisi Mehmed Şerif Paşa’yla (Çavdaroğlu) (1873-1958) evlendirilen en küçük kızı Emine Sultan’a (1873-1920) düğün hediyesi olarak verdiği, 20. yüzyıl başında inşa edildiği tahmin edilen bir köşk bulunuyordu. O dönemde Emine Sultan Köşkü ya da Sarayı olarak anılan köşkün büyük ve güzel bir havuzun bulunduğu, yüksek duvarlarla çevrili, koru şeklindeki bahçesine her sokaktan kapılar açılmıştı. Cümle kapısı Nakkaştepe İlköğretim Okulu tarafında, müştemilat binaları ve ahırları Aziz Bey Sokağı üzerindeydi. Köşk, 1920 yılında ölümüne değin Emine Sultan ve eşi tarafından yazlık olarak kullanıldı. Emine Sultan’ın vefatından sonra Mehmed Şerif Paşa’ya intikal etti. Paşanın 1924 yılında diğer Osmanlı hanedanı mensuplarıyla birlikte yurtdışına çıkarılmasından sonra bir süre mektep olarak kullanıldı. 1935 yılında çıkan bir yangında büyük hasar gördü.

Mehmed Şerif Paşa Konağı olarak da anılan köşk ve 23.219 metrekarelik arazisi 1978 yılında Koç Topluluğu tarafından satın alındı. Mimar Sedad Hakkı Eldem Koç Holding yönetim merkezi olarak kullanılmak üzere restorasyon projesini (1978-87) hazırladı. 1986-88 yılları arasında Eldem’in projesi temel alınarak Garanti İnşaat AŞ tarafından aslına uygun olarak restore edildi. Harem, selamlık, ağa dairesi, hamam, ahırlar, arabacı başı binalarının kalıntıları da eski fotoğraf ve arşiv bilgilerinden yararlanarak ihya edildi.

1967 yılından beri Kabataş Fındıklı’daki bir binada faaliyet göstermekte olan Koç Holding ile VKV yeni tesislere Eylül 1988’de taşındı. Toplam 11.500 metrekare kapalı alana sahip olan tesisler altı temel yapıdan oluşmaktadır: CEO, CFO, Turizm, Gıda ve Perakendecilik, Otomotiv, Savunma Sanayii, Diğer Otomotiv ve Bilgi Grubu, Enerji, Dayanıklı Tüketim, Banka ve Sigortacılık, Denetim Grubu başkanlıkları ile Kurumsal İletişim, Dış İlişkiler ve İnsan Kaynakları direktörlüklerinin bulunduğu Eski Selamlık Binası; merhum Vehbi Koç ’un odasının, Koç Holding Yönetim Kurulu Şeref Başkanı Rahmi M. Koç’un, Yönetim Kurulu eski Başkanı merhum Mustafa V. Koç’un, merhume Sevgi Gönül ile Suna Kıraç’ın ofislerinin yanı sıra Hukuk Müşavirliği Bölümü’nün bulunduğu Eski Harem Binası; Koç Holding yemekhanesinin bulunduğu, çeşitli sosyal etkinliklerin ve toplantıların gerçekleştiği Eski Ağa Dairesi; Stratejik Planlama Koordinatörlüğü ve Yapı Kredi Bankası Nakkaştepe Şubesi’nin bulunduğu Eski Hamam Binası; Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer M. Koç’un ofisinin, Muhasebe Direktörlüğü, Bilişim Hizmetleri Koordinatörlüğü ve Denetim Grubu Başkanlığı’nın bulunduğu Eski Ahırlar Binası ve Tesis Müdürlüğü’nün bulunduğu Eski Arabacı Başı Binası.

Nakkaştepe Tesisleri “aslına uygun olarak restore edilip yenilenmesi” nedeniyle 1990 yılında Europa Nostra tarafından mansiyona layık görülmüştür (bkz. Europa Nostra Ödülleri).

Vehbi Koç, 13 Eylül 1988 Salı sabahı, namazını kıldıktan sonra duasını yaparken “Nakkaştepe”nin Koç ailesine ve Koç Topluluğu’na hayırlı ve uğurlu ol­masını diliyor, yüce Allah’a hamd’üsena ediyordu...
 
Aynı sabah, saat 9.30’da, başta Vehbi Koç olmak üzere Koç ailesi mensupları ve Koç Holding’te çalışanlar mermer terasta “kurban” törenine ve “dua”ya katı­larak Nakkaştepe tesisinin açılışını sevinçle kutlamışlardı.
 
Hukuki varlığı 20 Kasım 1963 günü başlamış olan Koç Holding; dört yıl bir ayını, 20 Kasım 1963’ten 24 Aralık 1967’ye kadar Galatasaray’daki Merkez Han’da, yirmi yıl sekiz ayını da, 25 Aralık 1967’den 20 Ağustos 1988’e kadar, Kabataş-Fındıklı’daki binasında yaşamıştı...
 
Koç Holding’in malı olan Nakkaştepe tesisinin düşünülmesi ve hayata geçmesi Rahmi Koç’un vizyonu, inatlı ısrarı ve takipçiliği ile gerçekleşmişti... Arsa­nın alımında Uğur Ekşioğlu’nun, inşaatın yapımında da Tezcan Yaramancı’nın büyük emeği geçmişti...
 
Koç Topluluğu şirketlerinin faaliyetlerini yönlendiren ve yeni atılımları kara­ra bağlayan Koç Holding’in insan gücü, artık, sakin ve klasik ve çağdaş bir ça­lışma ortamına kavuşmuş bulunuyordu...
 
Nakkaştepe tesisinin yirmi sekiz ay süren yapımı döneminde Vehbi Bey, gelişmeleri, geri planda kalarak yakından izlemiş ve zaman zaman “Rahmi ölçüyü kaçırdı!” diyerek Aile Komitesi ile İdare Komitesi’ne ağır tenkitler yöneltmişti... Özellikle yüzme havuzunu, başkan ve başkan yardımcılarına tahsis edilen istirahat odalarını, ana binalardaki Osmanlı usulü gösterişli salonları gereksiz bulu­yordu... Mehmet Şerif Paşa konaklarını eskisine uygun bir şekilde yeniden düzenleyen dünyaca ünlü Mimar Prof. Sedat Hakkı Eldem ise, projesinden hiçbir taviz vermemekte kararlıydı... Profesör Eldem, ne yazık ki, Nakkaştepe’nin hizmete girişinden iki ay önce hayata veda etmiş ve eserinin projesine sadık kalınarak tamamlandığını görememişti... Vehbi Bey’i rahatsız eden bir konu da, daha önce beş bin metrekarelik bir büro alanında çalışmaya alışmış olan Koç Holding personelinin Nakkaştepe’de, on üç bin metrekareyi nasıl değerlendirileceği idi!
 
Daha doğrusu, Vehbi Bey, Koç Holding’in burada da beş bin metrekare ile yetinmesini ve boş kalacak katlara Koç şirketlerinden bir ikisinin yerleştirilmesini istiyordu!.. Vehbi Koç’a göre “saltanat dönemi” kapanmalı “tasarruf dönemi” başlamalıydı! O kadar ki, Koç Holding Fındıklı’dan Nakkaştepe’ye taşınmadan önce, Avrupa tarafından gelecek olanların hangi köprüyü kullanacaklarının bi­linmediğini öğrenince, Vehbi Bey, bu incelemeyi bizzat yapmış, değişik semtler­den birinci köprü ile Fatih Sultan Mehmet köprülerinin zaman çizelgelerini ve benzin giderlerini belirleyerek ilgili arkadaşlara tamimle duyurmayı kendisi için bir görev saymıştı!..
 
Sonunda Vehbi Bey, 1990 yılı “Europa Nostra” ödülünü kazanacak olan Nakkaştepe’nin, bütünüyle Koç Holding tarafından doldurulmasını kabul et­miş, fakat yüzme havuzu ile jimnastikhanenin ve tenis kortlarının kullanılması­na, 1991 yılı sonuna kadar izin vermemişti...
Can Kıraç, Anılarımla Patronum Vehbi Koç, Milliyet Yayınları, İstanbul, 1995, s. 327-28
Abadan Unat, Nermin

2012 yılında eğitim alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan siyaset bilimci.

İNCELE